Vademecum higieny dłoni – wypowiedź eksperta wirusologa
Właściwie przeprowadzone mycie i dezynfekcja dłoni należą do najważniejszych procedur higienicznych, które minimalizują przenoszenie się wielu chorób. Zdaniem wirusologa i mikrobiologa, doktora Tomasza Dzięciątkowskiego, czynności te wykazują swą skuteczność wyłącznie przy odpowiednim ich wykonywaniu i częstotliwości. Doktor Dzieciątkowski, który dołączył do grona ekspertów marki Dr Szmich, podkreśla istotę prawidłowych procedur higienicznych w ramach skutecznej profilaktyki podczas trwającej epidemii. Zarówno mycie rąk z zastosowaniem mydła i ciepłej wody, jak i odkażenie skóry preparatami dezynfekującymi i antyseptycznymi w postaci płynu lub żelu, pozwalają zredukować ryzyko zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2.
Na wybrane, najczęściej pojawiające się pytania dotyczące higieny i dezynfekcji dłoni, odpowiada doktor hab. nauk medycznych, adiunkt Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, wirusolog i mikrobiolog Tomasz Dzięciątkowski.
- Co powinny zawierać produkty do dezynfekcji rąk?
W produktach mających służyć do dezynfekcji powinny znajdować się alkohole i/lub detergenty, które będą wykazywały działania bakterio-, grzybo- i wirusobójcze.
- Jakie stężenia alkoholu powinny znajdować się w preparatach dezynfekcyjnych?
Preparaty dezynfekcyjne powinny zawierać od 60 do 80% alkoholu. Niższe jego stężenia nie będą wykazywać stosownego działania bójczego, a wyższe będą powodowały zbyt szybką denaturację białek i w konsekwencji utrudniony dostęp preparatu do wnętrza drobnoustroju.
- Czy dopuszczone są do użycia w preparatach dezynfekcyjnych inne alkohole niż alkohol etylowy (etanol)?
Tak, dopuszczone jest także stosowanie dodatku alkoholu propylowego (propanolu) lub izopropanolu. W odniesieniu do niektórych patogenów mieszaniny takie wykazują nawet podwyższone działanie bójcze.
- Co jest bardziej skutecznym sposobem higieny rąk: mycie wodą z mydłem czy stosowanie środków dezynfekcyjnych?
Oba sposoby mają porównywalną skuteczność, pod warunkiem, że są przeprowadzane w prawidłowy sposób. Stosowanie preparatów dezynfekujących i antyseptycznych (płynów czy żeli eliminujących drobnoustroje chorobotwórcze) jest szczególnie uzasadnione podczas trwającej pandemii COVID-19, o czym komunikuje Ministerstwo Zdrowia oraz Główny Inspektorat Sanitarny. Korzystanie z takich preparatów dotyczyć powinno zwłaszcza przestrzeni publicznych, gdzie mogą być trudności z dostępem do bieżącej, ciepłej wody, mydła czy jednorazowych ręczników papierowych.
- Czy dodatek detergentów do środków dezynfekcyjnych jest niezbędny?
Nie, choć łagodne detergenty niejonowe zazwyczaj poprawiają skuteczność działania preparatów dezynfekcyjnych
- Czy dodatki glicerolu, wyciągu z aloesu lub D-pantenolu są konieczne w preparatach dezynfekcyjnych?
Nie, ale ich obecność w środkach dezynfekcyjnych łagodzi podrażnienia i wysuszenia skóry, które mogą wynikać z obecności alkoholi.
- Czy powszechne używanie preparatów dezynfekcyjnych w czasie pandemii COVID-19 jest bezpieczne?
Tak, powszechne stosowanie preparatów (płynów czy żeli) antyseptycznych jest jak najbardziej uzasadnione, zwłaszcza podczas pandemii COVID-19. Mówią o tym wyraźnie aktualne komunikaty Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego.